Thông tin đơn vị

Thông tin thành phần hồ sơ

Tên hồ sơ: Bảo Tồn Sinh Hoạt Văn Hóa Then Dân Tộc Tày Nùng Đơn vị quản lý hồ sơ: Sở Văn Hóa
Ký hiệu thành phần: CTBT17 Tiêu đề thành phần: Bảo Tồn Sinh Hoạt Văn Hóa Then Dân Tộc Tày Nùng
STT Đơn Vị Quản Lý Loại hồ Sơ Tiêu Đề Hồ Sơ Ngày, tháng, năm văn bản Mẫu Số Địa Chỉ Người Điều Tra Người Viết Người cung cấp tư liệu Nội Dung 1 Nội Dung 2 Nội Dung 3 Chức năng Trạng thái sửa đổi
1 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ ĐỀ TÀI " BẢO TỒN SINH HOẠT VĂN HÓA THEN DÂN TỘC TÀY - NÙNG" Xã Vĩnh Khương, huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang SỞ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH BẮC GIANG Nguyễn Tuấn Nghiệp tháng 8 năm 2010 Chi tiết
2 BÁO CÁO SINH HOẠT HÁT THEN XÃ VĨNH KHƯƠNG HUYỆN SƠN ĐỘNG Nguyễn Tuấn Nghiệp Xã Vĩnh Khương một xã miền núi nằm về phía Đông - Bắc huyện Sơn Động Có 5 dân tộc cùng chung sống: Kinh, Tày, Nùng, Cao Lan, Sán Chỉ Nền kinh tế tự túc kết hợp làm nông nghiệp và săn bắt và hái lượm Chi tiết
3 Nhà ở: thường là 3 gian, 5 gian Văn hóa tín ngưỡng của người Tày - Nùng rất phong phú Đám cưới ngày nay giữ nguyên nhưng tiệc cưới và thách cưới đơn giản, tiện lợi hơn Chi tiết
4 Món ăn được ưa dùng nhất là " nựa cáy xẻo kinh" ( thịt gà xáo gừng) và khau nhục Văn hóa dân gian Tày - Nùng là kho tàng về các loại thần thoại, truyện cổ, truyện thơ Đình Đặng được cấp bằng là Di tích lịch sử văn hóa Chi tiết
5 Nghệ nhân then và hát then trên địa bàn xã Vĩnh Khương Then có 2 dòng: Then Nam và Then Nữ các nghi lễ thờ cúng còn mang đậm tính nguyên hợp với sự tham gia của âm nhạc, múa, trò diễn sân khấu Chi tiết
6 Âm nhạc nổi bật là các làn điệu: lượn thương, nàng ới,... Khi một người xuống then cần phải lập bàn thờ thánh Nghệ nhân làm then trên địa bàn có 3 người Chi tiết
7 Then có thể diễn ra từ 6-8 giờ hoặc 2-3 ngày liền cho các đại lễ Gia chủ có việc yêu cầu cần đến nhà thầy Then xem giờ tốt, ngày tốt Kiểu hát nói cầu niệm gần gũi với cách tế lễ của người Việt Chi tiết
8 Thù lao tùy theo sự tùy tâm và điều kiện kinh tế của gia chủ Hiện nay xã có 1 đội hát then khá mạnh Đội văn nghệ đã tham gia nhiều cuộc thi và đạt nhiều giải Chi tiết
9 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ ĐỀ TÀI " BẢO TỒN SINH HOẠT VĂN HÓA THEN DÂN TỘC TÀY - NÙNG" Xã Tân Hoa, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang SỞ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH BẮC GIANG Nguyễn Thùy Linh tháng 8 năm 2010 Chi tiết
10 BÁO CÁO VỀ TÌNH HÌNH SINH HOẠT HÁT THEN XÃ TÂN HOA - HUYỆN LỤC NGẠN Nguyễn Thùy Linh 1. Khái quát chung về địa lý, kinh tế, xã hội Tân Hoa là một xã miền núi; với tổng diện tích là 3064,49 ha; dân số toàn xã 6309 người Tân Hoa có nhiều đồi núi, cánh đồng, sông suối; người dân chủ yếu làm nông nghiệp, trồng lúa nước Chi tiết
11 Người dân Tân Hoa còn trồng cây ăn quả cho năng suất cao, có giá trị kinh tế như: vải thiều, xoài, nhãn,... Chăn nuôi cũng được chú trọng, quy mô lớn và vừa, đủ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và nhu cầu phát triển nông nghiệp Xã Tân Hoa có 1 trường tiểu học, 1 trường PTCS, trạm y tế; có 1 phiên chợ Tân Hoa có đủ các mặt hàng; thúc đẩy nền kinh tế công nghiệp hóa, hiện đại hóa Chi tiết
12 2. Vài nét về phong tục tập quán, tín ngưỡng của người Nùng xã Tân Hoa Tang ma: Đám ma bắt buộc phải có thầy cúng; thường có khoảng 3-5 người lo cho 1 đám tang Đám ma thường diễn ra trong 3 ngày; thầy cúng suốt ngày đêm đến sáng thứ 3 thì đưa quan tài đi Chi tiết
13 Trong đám tang, người con gái làm cây tiền, cháu gái làm cây bạc; khi đi chôn con trai, con gái, con dâu phải nằm sấp 3 lần Người Nùng chỉ để tang cha mẹ trong vòng 1 năm; lễ tuột tang được làm vào cuối năm gần tết Nguyên Đán; họ cũng có tục lệ cải táng cho người chết Đám cưới: Ông mối, bà mối có vai trò quan trọng, có trách nhiệm lo tất cả mọi việc Chi tiết
14 Lễ dạm ngõ gồm 2 gói chè, 10 quả cau, bánh kẹo và 12 người snag nhà gái thưa chuyện Lễ ăn hỏi thường gồm 50 quả cau, 4 con gà, bánh kẹo,, hoa quả , 10 gói chè, 4 chai rượu, thuốc cùng với 6 người sang nhà gái Sau việc dẫn lễ, hai gia đình chuẩn bị cho đám cưới, đến giờ tốt thắp hương báo cáo ông bà tổ tiên và đón cô dâu về nhà Chi tiết
15 Ngày nay, đám cưới diễn ra cơ bản theo các bước, việc thách cưới thường thay bằng tiền mặt (3-5 triệu đồng) 3. Tục thờ cúng của người Nùng ở Tân Hoa Thờ cúng tổ tiên; Thờ cúng thổ công; Tục thờ thần cửa; Tục sinh nhật Chi tiết
16 4. Tình hình sinh hoạt hát then của người Nùng xã Tân Hoa Hát then là loại hát mang tính chất lễ hội, mang yếu tố tâm linh: chúc phúc, cầu được mùa; thể hiện tình yêu trai gái, quê hương, bản làng,.. Then bao gồm cả nam và nữ giới, là những người có vía nhẹ, có căn làm thầy cúng Chi tiết
17 Then bói: gồm 2 loại bói là bói chữa bệnh và Then chơi én, có xuất hồn khi làm lễ Then cầu yên, giải hạn: Then cầu yên thường diễn ra vào đầu năm, then giải hạn diễn ra bất cứ thời điểm nào trong năm Then chữa bệnh: cầu cho người ốm tai qua nạn khỏi, bệnh tật không bao giờ tới nữa Chi tiết
18 Phía trên đỉnh mũ then thường có 3 đầu nhọn tượng trưng cho 3 đỉnh núi ( tam nhạc) Dụng cụ không thể thiếu: cây đàn tính, chùm sóc nhạc, ấn sắc, quạt, kiếm,... Thời gian làm then thường diễn ra vào ban đêm, có thể kéo dài từ 5-7h hoặc có thể suốt đêm, suốt ngày Chi tiết
19 Bà Then đầu sẽ hát thỉnh các thánh, quan binh, quan tướng Sau đó bà Then sẽ đi gặp Ngọc Hoàng để báo cáo mục đích Cuối cùng bà sẽ dân lễ vật tạ ơn, suốt đường vừa đi vừa hát Chi tiết
20 TRẢI TRA TRẠCH ( Cầu Yên) Trong lễ khao tổ: HẮT CHỎ ( KHAO TỔ) Mạ chạy chắp dấu thây Slứ khá pắt lầng cà slấy chấm bệnh tây Chi tiết
21 Ông tài cẩy lạc pháp Chừng táy quan mạ óc tàng Chàng lừ lằu óc lậy óc lò. Óc pây tê hăn pò đẳm Chay mác làng pần thỏi Chi tiết
22 Ngọ táy phải táo mò đắc đen, pắc khau hẳu lỏi lỏi lằm lằm Phăn pạc mạy nồng pha Câu hất thẳu ất làn nhì làn Chi tiết
23 Ở Tân Hoa, có bà then Hoàng Thị Siêu Bà học hát then từ năm 1994 được truyền lại từ mẹ là người Tày Bà thường làm then: giải hạn, sinh nhật, then cầu yên, hát chữa bệnh,... Chi tiết
24 THEN SINH NHẬT Lại có gà, có gạo thêm có tiền báo hiếu với bà sinh, bà mụ để mẹ được ở già trăm năm (thọ trăm tuổi) Then chữa bênh: cúng ma tống quái Chi tiết
25 Then là một hoạt động văn hóa tinh thần có ý nghĩa và rất gần gũi với những người Tày Nùng trong cộng đồng Thế hệ trẻ ngày nay không còn quan tâm nhiều đến then nữa Cần có một kế hoạch cụ thể để bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống này Chi tiết
; ;